Шеберлік құпиялары: есту аппаратына тез және дұрыс үйренеміз

Есту аппаратын сатып алу туралы шешім қабылдау, әсіресе қарт адам үшін маңызды мәселе. Өйткені, бұл қымбат сатып алу ғана емес, сонымен қатар басқа адамдарға есту қабілетінің жоғалуы фактісін таныту. Толыққанды өмірге қайта оралу үмітінде пациенттер есту протездеушісінің кеңесіне құлақ асады, бірақ есту аппаратын сатып алудың қуанышы көбінесе басталмай жатып аяқталады: күтілетін дыбыстар палитрасының орнына адам ерекше шу мен ыңғайсыздықты сезінеді. Мәселе мынада, ағза жаңа акустикалық мүмкіндіктерге әлі бейімделіп болған жоқ, сіз тек шыдамды болуыңыз керек және қысқа мерзімде есту аппаратына үйренуге көмектесетін қарапайым ұсыныстарды орындауыңыз керек.

Есту аппаратына 4 апта тез және дұрыс үйренеміз, бұл сіздің өміріңізді көптеген дыбыстармен қайта толықтырады.

Әдетте есту аппаратына бейімделу кезеңі екі-төрт аптаға созылады. Сіздерге осы мерзімге тез үйренуге арналған жаттығулардың «ықшам курсын» ұсынамыз.

БІРІНШІ АПТА

Пайдаланушылар үшін ең қиын уақыт! Айналадағылардың бәрі біртүрлі және ерекше болып көрінеді. Ең бастысы – қорықпау және құрылғыны «мен онымен одан да жаман сезінемін!» деп алып тастамау.

Қарапайымнан бастау: есту аппаратын үйде уақытты біртіндеп арттыра отырып, кию. Бірінші күні бір сағат жеткілікті болады, екінші күні құрылғыны екі сағат бойы қолдануға тырысыңыз және осылай ары қарай кете береді. Егер үздіксіз кию қиын болса, құрылғыны 15-20 минутқа шешіп, қайтадан киіңіз. Шаңсорғышты немесе шаш кептіргішті қосып көріңіз – шулы ортада дыбысты тексеріңіз. Содан кейін, керісінше, тыныш жаттығулар (оқу, тоқу, демалу) кезінде қандай сезімде болатыныңызды байқаңыз.

Жаттығулар

1. Күн сайын бірнеше минут бойы пәтердегі әртүрлі дыбыстарға назар аударуға тырысыңыз. Бұл сағаттың соғуы, судың шуылы, терезеден сыртындағы құстардың әні болуы мүмкін. Барлық дыбыстарды бірге және қажет болған жағдайда — әрқайсысын бөлек қабылдауды үйрену керек.
2. Өз сөзіңізді тануға тырысыңыз. Мұны істеу үшін, мысалы, сіз газетті немесе кітапты дауыстап оқи аласыз, телевикторинаның сұрақтарына қатты жауап бере аласыз, күннің оқиғалары туралы сөйлесе аласыз. Өзіңізге жақын нәрсені таңдаңыз, бастысы — өзіңізді тыңдап, дауыспен жұмыс істеуді үйрену.
3. Сөйлемде жеке сөздерді оқшаулауға тырысыңыз. Жақын адамдарыңыздан жеке сөздерді өткізіп жіберіп, дауыстап оқуды сұраңыз және нені жіберіп алғаныңызды ¬түсінуге тырысыңыз.

ЕКІНШІ АПТА

Үйде есту аппаратын игеріп, онымен көшеге шығуға болады. Құрылғыны салыстырмалы түрде тыныш жерде: саябақта, скверде, саяжайда пайдаланудан бастаңыз. Сізден бұрын қанша дыбыс жасырын болғанына таң қаласыз: жапырақтардың дауысы, сыбдырлар, құстардың алыстағы дауыстары, өзендегі судың дыбысы, аяқтарыңыздың астындағы бұтақтардың жарылуы және тағы басқалар.

Жаттығулар

1. Біреудің сөзін түсінуге жаттығыңыз. Жақын қашықтықтан бастаңыз (1-2 метр), қашықтықты біртіндеп 3-4 метрге дейін арттырыңыз.
2. Жақын адамдардан ұқсас дыбыстармен сөздерді айтуды сұраңыз (үй – күй, қоңыз – доңыз және т.б.). Мәтіннен тыс қандай сөз естілетінін түсінуге тырысыңыз.
3. Музыка тыңдайтын кез келді! Әуендерді бір-бірімен ажырата білуге, әртүрлі композицияларды білуге, дыбыс ерекшеліктерін есте сақтауға тырысыңыз.

Маңызды! Есту аппараттарының дыбыс деңгейін жағдайға байланысты реттеңіз. Әр жолы сіз үшін ыңғайлы дыбыс деңгейін орнатыңыз.

ҮШІНШІ АПТА

Есту аппаратымен шулы көшеге шығамыз. Сіз қажетті дыбыс деңгейін реттеуге үйрендіңіз, сондықтан сіз құрылғының өзіңізге ыңғайлы дауыс қаттылығын реттей аласыз. Бірден бірнеше сұхбаттасушылармен сөйлесіп көруіңізге болады, бірақ ұзақ емес, өйткені бұл кезеңде ұзақ әңгімелер қиындық туғызуы мүмкін.

Жаттығулар

1. Көшеде серуендеп жүргенде олардың көздеріне назар аудармай, әртүрлі шуларды: иттердің үруін, көліктердің шуын, балалардың дауыстарын оқшаулауға тырысыңыз. Осындай бірнеше күн «соқыр» серуендерден кейін сіз автомобильдер мен жүк көліктерін мотор дыбысы арқылы оңай ажырата алатындығыңызды аңғарасыз
2. Теледидар мен радио бағдарламаларлы жиі тыңдаңыз. Диктор мәтінді оқыған жерден бастаңыз, өйткені ол әдетте анық және дұрыс сөйлейді. Содан кейін басқа бағдарламаларға өтіңіз.

ТӨРТІНШІ АПТА

Бейімделу кезеңі іс жүзінде аяқталды. Әр түрлі іс-шараларды біріктіретін уақыт келді: шулы көшеде серуендеу, қала сыртына шығу, концертке бару. Ештеңеден бас тартпаңыз, қоршаған ортадағы дыбыстардан ляззат алыңыз.
Жаттығулар

1. Телефонмен сөйлесіңіз.
2. Әр түрлі іс-шараларға қатысыңыз.